Η υγεία του στόματος στις γυναίκες με καρκίνο μαστού
Η υγεία του στόματος στις γυναίκες με καρκίνο μαστού
Η σύγχρονη Ογκολογία έχει παρουσιάσει σημαντική πρόοδο στη θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού. Νέα φάρμακα, στο πλαίσιο της κλασσικής χημειοθεραπείας, παράγοντες που περιορίζουν την οστική νόσο και νέες στοχεύουσες θεραπείες έχουν συμβάλλει στην αύξηση της επιτυχίας και στη διατήρηση της καλής ποιότητας ζωής της ασθενούς.
Όλες, όμως, αυτές οι θεραπείες συνδέονται, σε ορισμένες περιπτώσεις, με στοματίτιδες και επιπλοκές στο στόμα, όπως ελκώσεις (πληγές), ουλορραγίες (αιμορραγίες από τα ούλα), πόνος και φλεγμονή στις γνάθους, οστεονέκρωση των γνάθων, ξηροστομία, οδοντικές τερηδόνες και άλλα.
Η προετοιμασία του στόματος από κατάλληλα εκπαιδευμένο οδοντίατρο και η υποστήριξη και η φροντίδα των δοντιών και των ούλων κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την αντινεοπλασματική θεραπεία μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη, στη σημαντική μείωση του κινδύνου και της βαρύτητας των παραπάνω επιπλοκών. Η καθημερινή φροντίδα και στοματική υγιεινή είναι απαραίτητη ώστε το στόμα να διατηρείται καθαρό και υγρό.
Οι γενικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη φροντίδα του στόματος περιλαμβάνουν:
Πριν την έναρξη της αντινεοπλασματικής θεραπείας
Πραγματοποιείται οδοντιατρική εξέταση και αξιολόγηση της κατάστασης του στόματος, ιδανικά ένα μήνα πριν την έναρξη της αντινεοπλασματικής θεραπείας, ώστε να υπάρχει επαρκής χρόνος για επούλωση μετά από επεμβατικές οδοντιατρικές θεραπείες, οδοντικές εξαγωγές, κ.α. Στόχος της πρώτης αυτής αξιολόγησης είναι η θεραπεία και η εξάλειψη οδοντιατρικών φλεγμονών, τερηδόνας, κ.α., που ήδη υπάρχουν και η καθιέρωση ειδικών πρωτοκόλλων στοματικής υγιεινής κατά τη διάρκεια της αντινεοπλασματικής θεραπείας.
Η στοματική φροντίδα περιλαμβάνει:
- βούρτσισμα των δοντιών 3 φορές την ημέρα με μαλακή οδοντόβουρτσα,
- χρήση οδοντόπαστας που περιέχει φθόριο,
- χρήση οδοντικού νήματος ή καθαρισμός των ούλων με μεσοδόντιο βουρτσάκι,
- αποφυγή φαγητών και ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη,
- αποφυγή/διακοπή καπνίσματος και αλκοόλ,
- προστασία/ενυδάτωση των χειλέων.
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας
Συνεχίζεται η εντατική στοματική υγιεινή. Είναι καλό να χρησιμοποιούμε ουδέτερα στοματικά διαλύμματα για πλύσεις του στόματος, όπως το χαμομήλι, και να καταναλώνουμε επαρκείς ποσότητες νερού. Εάν χρειαστεί να γίνουν οδοντιατρικές θεραπείες, θα πρέπει να το συζητήσουμε τόσο με τον οδοντίατρο όσο και με τον ογκολόγο μας. Σε περίπτωση που εμφανιστεί στο στόμα ξηροστομία, πόνος και ελκώσεις (πληγές ή άφθες) θα ενημερώσουμε τον οδοντίατρο και τον ιατρό ογκολόγο μας. Εάν χρειαστεί, θα γίνει αξιολόγηση και από ειδικό στοματολόγο.
Μετά το πέρας της αντινεοπλασματικής θεραπείας
Η επιμελής στοματική υγιεινή είναι απαραίτητη. Θα πρέπει να επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο μας τακτικά και να διατηρούμε τα ούλα και τα δόντια μας καθαρά. Σε περίπτωση που εμφανιστεί πόνος στα δόντια ή στις γνάθους θα ενημερώσουμε τον ογκολόγο μας και θα επισκεφθούμε τον οδοντίατρό μας. Εάν χρειαστεί, θα μας παραπέμψουν στον ειδικό στοματολόγο για τη θεραπεία στοματολογικών προβλημάτων. Η τακτική οδοντιατρική αξιολόγηση μετά την αντινεοπλασματική θεραπεία θα συμβάλλει στην πρόληψη οδοντικών και περιοδοντικών προβλημάτων, τυχόν λοιμώξεων του βλεννογόνου και των οστών των γνάθων. Ο Οδοντίατρός μας θα μας ενισχύει συνεχώς στη διατήρηση της υγείας του στόματος και της «με την υγεία του στόματος συνδεόμενης» ποιότητας ζωής.
Στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, (Θηβών 2, Γουδί), λειτουργεί, από το 2004, η Μονάδα Οδοντιατρικής Αντιμετώπισης Ογκολογικού Ασθενούς, η οποία υπάγεται στην Κλινική Νοσοκομειακής Οδοντιατρικής. Επιστημονική Υπεύθυνη είναι η καθηγήτρια Ουρανία Νικολάτου-Γαλίτη.
Όποια γυναίκα επιθυμεί, μπορεί να απευθύνεται στη Μονάδα για τον έλεγχο της στοματικής κοιλότητας και την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση, όπου αυτό χρειάζεται.
Το τηλέφωνο επικοινωνίας για ραντεβού είναι: 210 746 11 76, κυρία Ειρήνη Καραγιάννη, www.dent.uoa.gr
Ακόμη, η Μονάδα οργανώνει κάθε εξάμηνο Σεμινάρια Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης προς τους νοσοκομειακούς και ιδιώτες οδοντιάτρους σχετικά με την φροντίδα και την αντιμετώπιση των ογκολογικών ασθενών σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Υποστηρικτικής Αγωγής του Στόματος στον Ογκολογικό Ασθενή, www.oraloncology.gr.
www.nicolatou-galitis.com
Ουρανία Νικολάτου-Γαλίτη
Καθηγήτρια Στοματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών